Cultuur shock (de bruiloft)

Vrij. 8-11 Na een kort nachtje. Gezien ik om 4 uur wakker werd uit een rare droom. En daarna niet heel veel meer heb geslapen want al snel begon ook in huis en buiten het leven op gang te komen. Het lijkt er op dat we met ongeveer 13 mensen hier afgelopen nacht hebben geslapen. Ik weet niet waar iedereen heeft geslapen. Ik denk veel op de grond. Maar ergens was ik wel blij dat ik gewoon een eigen kamer had die ik niet hoefde te delen. Dus om 5.25 maar opgestaan. Probeer straks wel nog wat te slapen. Klamboe neerhalen, schoenen voor de bruiloft wassen en tas pakken. En dan wachten tot we vertrekken. Volgens pa rond 10.00 en volgens moeder tussen 11.00 en 12.00 uur.

Terwijl er steeds meer vreemde kwamen. En te zien dat langzaam iedereen mooie jurken aan trekt, terwijl ze mij niet hebben gezegd dat het nu al moet. Dus heb het proberen te vragen aan Mary. Maar volgens mij begrijpen we elkaar niet helemaal. Maar ik begrijp eruit dat voor reizen mijn lange broek goed is. Na een ochtend me te hebben verveelt is om 13.05 de open vrachtwagen er en om 13.35 vertrokken naar Sint Don Bosco Secondair school waar de bruiloft plaats vind. We hebben zelfs een geit ingeladen het is me niet helemaal duidelijk of dat voor eten of voor cadeau is. Hij leeft immers nog, en Jenala is een docent en Charles een verpleegkundige dus geen van twee een boer.

Maria blijft achter om op het huis te passen. Als ik er naar vraag zeggen ze dat ze niet alleen is. Maar ik heb niemand gezien.

Na 6 stops iets over 17.10 in Mzuzu. Daar blijkbaar eerst nog boodschappen doen en om 17.40 weer in de vrachtwagen, o.a. een aantal kippen rijker. Toen langs de bruidszaak om een heleboel spullen op te halen. Ook lange stokken ik denk voor decoratie. Onderweg vond ik het i.v.m. foto’s maken jammer dat ik in de cabine zat. Maar nu ik zie wat er nog allemaal vanuit de bruidszaak mee moet ben ik blij dat ik niet in de bak zit. Ze zitten er al zonder al die nieuwe spullen erbij krap. Laat staan nu. Ook de cabine begint goed vol te worden met tassen en 5 mensen. Gezien er maar 2 stoelen en een heel smal bed zijn. Ik zit samen met Mary en Nora op bed en de chauffeur en Geoffrey op de stoelen.

Om 19.30 een korte stop van een kwartiertje om wat eten te kopen. En dan weer verder. Om 21.15 dan eindelijk op de locatie. Na eerst met de vrachtwagen een brugje kapot te hebben gereden. Ze stuurde ons bij de school over een bruggetje dat de zware vrachtwagen niet hield. Gelukkig was de sloot die er onderlaag zeer ondiepe en droog dus terug met 1 kant van de wagen over de brug die heel was en met de andere kant door de sloot. Het blijkt alleen maar de feest locatie te zijn waar we de decoratie afleveren om rond 22.00 uur weer door te rijden waar we om 22.30 uur aankwamen. Dan aangekomen in het volgende dorp stapt iedereen uit. Dus ik ook. Maar sta nog geen 5 minuten buiten de vrachtwagen of krijg te horen dat i.v.m. de veiligheid ik in de vrachtwagen moet gaan zitten. Waar ik na 30 minuten een zakje friet kreeg die 3 uur eerder was gekocht. Dus koud, omdat ik mijn malaria medicijnen nog steeds in moest nemen toch maar wat van gegeten. Om 23.30 mag ik er even uit om 2 foto’s te maken om dan nog dik drie kwartier te wachten. Dus dik 1,5 uur alleen in een vrachtwagen gezeten terwijl er buiten gefeest werd. Ik voelde me afschuwelijk. Ik had gelukkig wel bereik daar dus met mijn moeder zitten Whatsappen. Waarbij ik letterlijk bijna zat te huilen. Het is het meest afschuwelijke moment hier tot nog toe. Zo buitengesloten ik me voelde. Ik ben altijd al bang dat ik er niet bij hoor. Maar nu was dat wel heel erg. Ik reis de halve wereld alleen over om hier te komen. Om dan voor mijn eigen veiligheid alleen in een vrachtwagen gezet te worden. Waarbij ze me als een klein kind komen vragen of ik wel gegeten en gedronken heb. Ik ben verdomme 33 en geen 6 jaar. Ik kan dat prima zelf regelen. En ben misschien naïef maar weet heus wel wat van gevaar. En kan prima voor mezelf zorgen. Als Prisca me eindelijk komt halen, lopen we een stukje om dan weer in een auto te stappen. En een stuk te rijden. Ik heb in de auto half en half liggen slapen. Toen we aankwamen bij het huis waar we moesten overnachten bleek dat we met 9 in een kamer moesten slapen. Er was 1 2-persoons bed en 1 1-persoons matras op de grond. Verder werd er een rieten mat op de grond gelegd met 2 dekens erop. Ik weet niet meer of het 1 uur of half 2 was toen ik ben gaan slapen met nog 2 volwassenen en een kind in het 2-persoonsbed. Gewoon in mijn kleren. Maar gezien ik normaal met deet en een muskietennet slaap en nu geen van twee had. Duurde het even voor ik sliep.

Za. 9-11 De dag van de bruiloft. Ik heb geslapen op het zelfde adres als de bruid en de bruidsmeisjes. Dat betekent dat veel te vroeg naar mijn zin. Ik weet niet meer of het half 4 of 4 uur was toen ze begonnen met het licht aan doen en de bruid klaarmaken. Ik heb me nog een paar keer om proberen te draaien. Maar echt goed slapen lukt met die drukte in dezelfde kamer als waar je probeert te slapen niet. Prisca gaf om 5 uur aan dat ik op moest staan. Waarna ik zelf na mijn hoofd in een bak water te hebben gestoken om mijn haren te wassen, snel klaar was. Toen wat zitten kijken hoe iedereen hier druk bezig was. Met aanbrengen van valse nagels, valse wimpers, heel veel make-up en pruiken. Gewoon haren vast is genoeg voor mij, ik ben niet van de make-up dus verbaas me hier enorm. We kregen porits(=rijstepap) als ontbijt met veel suiker, veel te zoet naar mijn zin. Wat de vrouw waar we logeerden vertelden is zodat de bruid en de bruidsmeisjes niet naar de wc hoeven. Daarom krijgen ze ook geen thee. Ik ben nog even bij Geoffrey langs geweest. Hij wilde weten of ik goed geslapen heb. Daarna weer terug naar de bruid. Om tot daar te wachten tot de mis van 8.00. Om 9.05 is Jenala bij het huis opgehaald en om 9.35 begon de mis tot 11.15 uur. Het valt me weer op dat er een spreiding is tussen de braidel mans en de braidel girls. De braidel man zitten recht voor het podium terwijl de braidel girls in een zijbeuk zitten. Na dat ze voor de kerk (en hier dan gelijk ook voor de wet) zijn getrouwd en worden hun stoelen aan de kant gezet. Waardoor ze verder van het altaar vandaan zitten dan de braidel mans en het koor. Na de mis foto’s maken bij een pomp station. Terug naar huis waar de bruid verbleef om te eten. Ik denk dat ik me per ongelijk hoog in de hiërarchie heb geplaatst. Het bruidspaar zat in de bank te eten en toen ik een bord kreeg ging ik er bij zitten. Om later te merken dat alleen de mannen van de braidel party er maar zaten.

Iets na 14.00 vertrokken richting de receptie locatie. Dit was de aula of iets dergelijks van de middelbare school. Waar een presentatrice in combinatie met een DJ de boel aan het amuseren was. Eerst kwam een danspaar binnen dan de bruidsjonkertjes en 1 van de bruidsmeisjes. Vervolgens de 4 paren van de braidel party en dan het bruidspaar met het andere bruidsmeisjes. Ze kwamen allemaal dansend binnen wat een hele show was en toen kwam een bruiloft wat ik nog nooit heb gezien. En wat echt niets voor mij is. Ik vond het afschuwelijk. De muziek was te hard en niet mijn smaak. Maar dat maakte het nog niet zo erg. Maar het was in mijn ogen een groot toneel spel kijk eens hoe goed ik ben. Hoe veel geld ik heb en kan geven aan het bruidspaar. Niemand had mij verteld dat het zo ging. Dus had alleen een bedrag in een envelop bij me. Waar grote briefjes in zaten. En uit protest heb ik het gewoon meteen zonder naam afgegeven bij de tekentafel. Ik hoef niet met naam genoemd te worden van kijk zoveel geef ik het bruidspaar. Achteraf denk ik had misschien er wel mijn naam op moeten zetten. Nu denkt het bruidspaar dat ik niets heb gegeven. Maar veel mensen vonden het duidelijk geweldig. Ze wisselde groot geld naar briefjes van 50 of 100. En stonden het demonstratief in een schaal of kleed dat werd opgehouden gegooid. Zelfs voor een stukje taart moest je geld geven. Dus heb geen bruidstaart op. Al had ik toen bijna meer gegeven dan ik van plan was omdat ik wel dorst had en je kreeg bij de taart ook een flesje drinken. Maar het liep toen al bijna tegen het einde van het feest dus heb het dus niet gedaan. Aan het begin van de receptie vroeg Geoffrey of er ook een stoel voor mij klaar gezet moest worden. Ik gaf aan dat ik dat niet wist. Immers ze hadden ook gevraagd om foto’s te maken en te filmen. Maar daardoor heb ik heel lang gestaan en ben op een gegeven moment maar meer naar achteren op een stoel gaan zitten. Tot ik daar in de verdrukking kwam. Toen ben ik naast de geldtafel op de grond gaan zitten. Het leukste van die middag was voor mij de paar kleine momentjes waar ik met een klein kindje kon spelen. En vond het wel leuk om z’n grote opkomst van collega’s te zien. Terwijl het zoals je bij gisteren hebt kunnen reizen een hele lange reis was. Dit blijkt het gebied waar Charles is opgegroeid en dus ook nog zijn ouders wonen en tevens is het in de buurt van Jenala der school. En die mensen zijn allemaal pas vrijdag nacht vertrokken en niet al vrijdag middag met ons meegekomen. Ik heb daardoor een paar foto’s van mijn collega’s kunnen maken. Om 18.05 was het eindelijk klaar. Met koppijn, honger en dorst terug gegaan naar het huis waar onze spullen nog lagen om daar om 18.55 weer te vertrekken richting huis. Toen ik informeerde naar het avond eten bleek dat we dat niet kregen. Ik had als lunch rijst op en dat met mijn handen gegeten. Dus niet heel veel op. Want het lukt me nog niet goed om te eten met mijn handen. Zeker niet iets als rijst. Dus was blij dat ik een plak peperkoek had meegenomen. Dan kon ik mijn malaria medicijnen daarmee innemen. Al is het niet ideaal. Onderweg nog een tijdje stil gestaan om dat er wat mis was met de wagen maar om 22.30 toch in Mzuzu. Waar we de spullen weer hebben ingeleverd bij de bruidszaak. Uiteindelijk om 4.00 thuis, na vooral het laatste stuk als bus te hebben gefungeerd, en bij elk dorp of huis zo ongeveer te stoppen. Was ik compleet gesloopt. Wel een paar keer een beetje zitten dommelen in de wagen maar slapen lukt meestal goed. Maar deze keer niet. Er zat een rand in mijn rug te vervelen dat ik wist op te lossen door met mijn rug tegen mijn laptop te gaan zitten. Maar als je met en veel tassen en 4 mensen op een smal bed achter de stoelen zit kun je zeer slecht een goede houding vinden. Dus thuis gouw mijn net opgehangen en om 4.15 naar bed.

Zo. 10-11 Ook vandaag was er al vroeg veel activiteit maar ben tot 8.00 blijven liggen. Ze kunnen allemaal de pot op. Ik had onderweg al gezegd dat ik vandaag niet naar de kerk zou gaan omdat ik uit moest rusten. Na zowel mezelf, als mijn kleren gewassen te hebben. Een uurtje gaan liggen. Na de lunch aan pinda’s zitten pellen en aan het verslag van de afgelopen dagen zitten werken .

Wel of geen uitdroging, dat is de vraag?

Do. 7-11 Vannacht rond 23.30 toen ik even wakker werd. Hoorde ik nog mensen op. Wat me verbaasd gezien het vroege uur dat hier de dag begint al voor 5.00 uur. Dus toen ik vanmorgen wakker werd was er nog een onbekende vrouw en nog een kindje ik denk jonge dan 9 want ze is kleiner dan Pricilla.

Verder genoot ik van de rust de tv stop me uit. Dus dacht dat er weer een black out was. Iets wat hier op het moment bijna dagelijks gebeurt. Maar na goed kijken bleek dat het naast het stopcontact wel branden dus geen black out. De rust werd veroorzaakt door dat Prisca er niet was om meteen als eerste de tv aan te zetten. Uiteindelijk ging die wel aan.

Vandaag een lekkere werkdag gehad. Met bijzonder bloeduitstrijkje, van iemand die malaria ovale heeft. Het is pas de tweede die Yollam in zijn carrière tegen kwam. De rest is altijd of zonder parasieten of met malaria falciprium.

Wat minder lekker was, was dat ik me niet lekker voelde. Als ik snachts naar de wc moet dan moet ik Prisca wakker maken om de deur voor me open te maken. Dus drink ik niet zoveel. En ik denk dat ik daar vandaag de gevolgen van draag. Ik ben duizelig als ik te snel overeind kom verder heb hoofdpijn ben niet alleen en heb ongelooflijk dorst al zit mijn maag vol. Dus na uitdroging op google te hebben opgezocht toch maar meer gaan drinken met misschien het gevolg dat ik vannacht naar de wc moet. Na tijdens de lunch 3 glazen te hebben gedronken heb ik als ik net op het werk ben weer dorst. Helaas is het winkeltje niet open en heb ik vergeten mijn drinkfles bij te vullen. Dus dan maar water van hier gedronken al wordt dat afgeraden. Ik heb een extra filter in mijn drinkfles zitten, hopelijk beschermt dat genoeg.

Bij thuiskomst zijn er 4 vrouwen de rijstkorrels met vlies tussen de rest van de rijst aan het uitzoeken. Later komt er nog meer bezoek en een deel vertrekt weer. Waarna we met 4 mannen, 9 vrouwen, 3 kinderen en ik overblijven. Waarbij iedereen bonen met Sima eet terwijl ik friet met ei en witte kool krijg. Nu bij het eten is er weer een duidelijke splitsing, iets waar ik me over blijf verbazen. De mannen in de huiskamer in de bank voor de tv, de vrouwen op een rieten mat in een bijkamertje en de kinderen met de moeder van het jongste kind buiten op de grond.

Later is er nog een feestje buiten waarbij er een hoop jonge meiden (ong. 46), ik denk van de boarding school staan te dansen. Er wordt dan ook met een schaal rondgegaan waar geld en zeep in wordt gedaan. Ik denk als bewijs van dankje of als cadeau voor de bruiloft. Waarbij de oudere ook nog een dansje deden en zij zongen zonder muzikale begeleiding. En een oude man stond met een speer te zwaaien. Rond 22.30 gaf Mary aan dat het afgelopen was, en ik had het idee dat ze mij opgaf als reden. Want ze wees een keer naar mij, en ergens was ik wel moe, maar het had voor mij nog niet hoeven stoppen. Al heb ik niet veel gedanst maar heel even toen 1 van de meiden me mee trok. Maar heb wel foto’s gemaakt en het was leuk om te kijken. Ik voel me gewoon niet zo op mijn gemak met een hoop pubers om me heen.

Onrechtvaardig

Woe. 6-11 Vannacht zijn Jenala en Prisca vertrokken naar de bruiloft locatie, en Mary naar Mzuzu. Dus vandaag zijn het alleen oma, die geen Engels spreekt, Pricilla, Maria, Geoffrey en ik die thuis zijn. Dat komt er op neer dat Maria vandaag dus niet naar school gaat om voor mij en Geoffrey te zorgen. Pricilla is wel naar school net als Geoffrey en ik naar het werk zijn. Toen ik net voordat Geoffrey richting werk vertrok hem nog sprak. Zij die dat Maria niet toereikend was of iets in die trand. Ik vind het ook nogal wat om te vragen aan een kind van 14 terwijl pa gewoon thuis is. Maar buiten zijn eigen kleding strijken heb ik hem überhaupt nog niets zien doen. Ik merkte dat de opmerking me goed kwaad maakte. Maar dit is hun cultuur dus zeg er niets van. Maar probeer Maria maar zoveel mogelijk te helpen. Aan het feit dat al het brood beschimmeld is kan zij ook niets aan doen. Dus ontbeten met creakers en koekjes. En bij de lunch friet met ei gehad maar zonder groenten.

Vandaag op het werk op het punt gestaan om zelf te doneren. Er was een kindje van 6 waar al 4 donoren voor waren afgewezen omdat ze niet geschikt waren. Maar toen ik me aanmelden kwam net ook een andere vrouw die geschikt was. Dus haar laten doneren. Gezien ik mee doe aan een studie naar vaccinatie van rabiës en ook in Nederland een donor ben. Weet ik eigenlijk niet eens of het wel mag. Verder was de werkdag lekker druk. Net als in Nederland me vaak overkomt, neem ik iets mee om mijn tijd te vullen dan heb ik het niet nodig. Vergeet ik iets dan heb ik het rustig en verveel ik me. Nu is er in Nederland meestal nog wel een andere klusjes te doen. Maar hier niet. Dus de oplossing is gewoon wat te doen meenemen dan zit de dienst er zo op. Gezien ik het niet erg vind ik te werken.

Mary kwam rond 18.00 thuis. En heeft het avond eten bereid denk ik. Wel groenten, maar vlees zo taai datum het bijna niet erg kreeg. Dan was Maria der eten lekkerder. Maar eigen schuld. Ik zei zelf dat het vlees goed was. En dat ik geen ei hoefde. Had er niet z’n zin in dat ze voor mij dan weer wat anders moest gaan maken.

Je bent nooit te oud om wat te leren ?

Ma. 4-11 De dag begon niet bepaald goed. Tijdens de staf bijeenkomst kreeg ik spontaan een bloedneus. Iets waar ik vaker last van heb. En het waren maar een paar druppels dus het stelde niets voor. Maar in eerste instantie merkte ze het niet. Maar toen ze het op een gegeven moment door kregen was iedereen bezorgd. Vooral Yollam, mijn lab collega. En kon niet goed duidelijk maken dat het niets voorstelde.

Wat het werk op het lab betrof was het weer een echte maandag. We hebben i.v.m. de drukte al voor 9.00 het lab geopend en zijn tot na 12.00 uur door gegaan zonder pauze.

Onderweg teug naar het werk werd ik aangesproken door een man. Die me van alles over Holland vertelde. Ik probeerde hem een paar keer te corrigeren. Maar hij luisterde niet. Dus nu ligt er een kanaal tussen Amsterdam en Canada met sluizen erin.

De middag dienst was voor een middag redelijk druk. Eigenlijk continu patiënten gehad. Maar dat is wel lekker. Verder niets bijzonders gedaan.

De wereld op zijn kop. Hiërarchie en respect

Hiërarchie.

In de voorbereidende cursus die ik heb gevolgd hadden ze al verteld dat hiërarchie nog een zeer groot ding is hier in Malawi. En in de paar dagen dat ik nu hier ben heb ik er al wat voorbeelden van gezien.

•Er was een vrouw op bezoek. En die zat op een krukje en toen ik naast haar op de grond ging zitten ging ze meteen op de grond zitten. En werd me duidelijk gemaakt dat ik op het krukje moest gaan zitten. Daarna werd van binnen een stoel gehaald waar ik op moest gaan zitten.

•Als ik bij de zusters van het Rosary klooster kom dan buigen de mensen die daar helpen door te koken en denk ook daar schoonmaken voor me.

•Bij mijn gastgezin krijg ik als eerste te eten. Mag als eerst mezelf wassen. Hoef niets te doen. Verder krijgen ik en de heer des huizes te eten van een stenen bord terwijl de rest van een plastic bord eet.

•Verder heb ik ook het idee dat Maria het nichtje dat hier bij in huis woont de meeste klussen krijgt. Ik hoor ze haar naam nogal eens roepen.

•Ook zie je oudere kinderen de kleintjes corrigeren. Op een gegeven moment stonden we te kijken bij een voetbal wedstrijd. En stond er een joggie met een tak te slaan. En toen we. Kleiner meisje met een tak terug sloeg werd bij haar de tak wel afgepakt.

•Bij het bidden van de rozenkrans zaten op de vrouw van de directeur van de middelbare school, een oudere vrouw, de zuster en ik op een stoel net als alle mannen. De overige vrouwen (+-10) zaten op een mat of zelfs zo gewoon op het zand.

•Opa was op bezoek en Mary de vrouw des huizes ging op de grond zitten terwijl opa in de bank zat. En het was niet dat er geen zitplaatsen op stoel of bank over waren.

•Het is me al een aantal keer opgevallen als zeker Maria en Pricilla, en soms de andere, iets aangeven. Ze dit doen met een soort buiging waarbij hun hoofd en handen bijna even hoog zijn.

•Heel de middelbare school klas stond voor me op. En bleef staan tot ik zat.

Dit is heel vreemd voor iemand die in Nederland in deze tijd is opgegroeid. Bij ons tegenwoordig is iedereen gelijk. De tijd dat er respect voor ouders of leraren was lijkt soms ver weg. Zo nederig en groot als ik hier de verschillen ervaar zou ik niet terug willen in Nederland. Maar meer respect voor ouders, leraren en ander gezag (politie). Zou in ons land denk ik ook niet verkeerd zijn.

Wat de pot schaft in een dorp in Malawi

Eten

In Nederland hebben we genoeg keus aan wat we kunnen eten. Maar hier in Malawi begrijp ik dat ze veel moeten importeren. Plus de meeste mensen hebben weinig geld om aan eten te besteden. Dus krijgen alle kinderen van zowel de basisschool als de middelbare school een maaltijd op school zodat ze zeker weten dat ze in ieder geval 1 goede maaltijd binnen krijgen. Ik wist dat het eten hier schaars zou zijn dus ging er vanuit dat ik wel wat zou afvallen. Maar tot nu tot ziet dat er nog niet naar uit. Ik krijg 4/5 maaltijden per dag en dan veel met veel koolhydraten. En als ik niet af en toe een uitnodiging voor een maaltijd af sla, dan zouden het er nog meer zijn. Omdat veel mensen me willen uitnodigen voor een maaltijd. Ik heb al veel op. Maar word zeker verwent want de familie eet bijna elke maaltijd Sima en ik krijg een veel afwisselender dieet. Iets waar ik niet echt rouwig om ben dus. Zeg niets over deze verwennerij. Het is wel leuk om Sima te eten, maar er zit eigenlijk geen smaak aan.

•Sima (zie hier onder hoe het gemaakt wordt)

•Aardappelen (gekookt en gebakken)

•Witte rijst

•Soort rijstepap

•Spaghetti

•Macaroni

•Witte boterhammen met boter (ander beleg lijken ze hier in het dorp niet te kennen)

•Witte boterhammen met pindakaas

•Ei (gebakken)

•Gebraden kip

•Vlees (geen idee van wel beest, maar het is zeer taai en vaak met stukjes bod erin)

•Gehakt (ik denk van koe)

•Worst

•Vis

•Geroosterde pinda’s

•Ui

•Tomaten

•Witte kool

•Een bladgroenten die ik niet ken in Nederland

•Zoete groene vrucht ter grootte van manderijn

•Papaya

•Banaan

•Verschillende soorten koekjes. (Die via goede doelen deze kant uit komen en me door mensen worden aangeboden)

Sima

Sima is maïspap en is hier een zeer veel gegeten product.

De maïskolf wordt gepeld gekocht. En de losse korrels worden door een soort gemaal gehaald waardoor ze in ontveld worden en in iets kleinere stukken gebroken. Dan laten ze deze korrels 2 dagen weken waarna ze gewassen en weer gedroogd worden. Dan gaan de mais opnieuw naar de maalderij om er meel van te laten malen. Dit meel wordt opnieuw gedroogd. En dan eerst een beetje in koud water opgelost waarna het op het vuur wordt verhit en er onder zeer intensief roeren meer water en meel aan worden toegevoegd. Tot je dikke pap krijgt die dan met een lepel die in koud water er uit de pan wordt geschept om ze in handzame portie in een andere pan verder te laten opstijven.

Een kerkdienst met verrassingen

Zo. 3-11 Vandaag weer tot 6.00 uitgeslapen. De familie had een grote zak met macaroni en bonen gehad. Maar dat zat allemaal door elkaar. Dus helpen scheiden. Daarna maar naar de kerk gegaan. Omdat ik geen zin had om me nog een dag te vervelen. Al versta ik niet wat er wordt gezegd. Ik geniet wel van het zingen en dansen. Bij het begin van de mis was de kerk nog behoorlijk leeg. Maar gaandeweg de mis liep die vol. Tijdens de collecte wordt er altijd ook eten en drinken gegeven. Maar deze keer ook een levende geit en een matras. In eerste instantie zat ik rond te kijken wat voor raar geluid ik toch hoorde. Tot ik zag dat 2 vrouwen een geit aan zijn poten naar binnen droegen. Ik was te verbaasd om er een foto van te maken.

Na de mis de tijd gevuld met rusten, mijn haren wassen en wat zitten kletsen. Maar op die manier gaat de tijd wel langzaam. Het is me al vaker opgevallen dat mensen op vreemde tijden sorry zeggen. Als ze per ongelijk op mijn tenen gaan staan zeggen ze niets maar als ik de geschiedenis van mijn arm vertel zeggen ze sorry. Terwijl ze daar helemaal niets aan kunnen doen. Dat blijft voor mij heel raar.

Op het moment dat ik naar bed wilde gaan was Maria nog met haar wiskunde bezig. En ze kwam er niet helemaal uit. Nu moet ik zeggen dat ik het ook best lastig vond. Een kwestie van technische lezen en rekenen met komma getallen en dat dan in het Engels. Maar denk dat ik haar wel naar de juiste antwoorden heb geholpen. Dat hoop ik tenminste.

Na weeën en voor bibbers

Vrij. 25-10 Vanmorgen gaat het al beter. Nog wel een beetje onrustig omdat ik nog niet weet wat ik moet doen. Maar ben maar gewoon naar het lab gegaan. Daar hadden we een keer water dus de reserve bakken gevuld. Omdat we geen slang hebben en het maar een dun stroompje is dat uit de kraan komt bak voor bak overgieten. Ik ben er 1 uur mee bezig geweest. Rond 10.00 kwamen de eerste patiënten en toen ben ik tot 11.45 continu bezig geweest. En daardoor de pauze vergeten. Een zeer bekend probleem voor mij. Want als mijn collega‘s me niet met pauze sturen vergeet ik het thuis ook gerust. Het laatste kwartier dan ook maar door gegaan maar zonder jas aan. Ondertussen is de stroom weer eens uitgevallen wat betekent ook de airco. En met een labjas over je kleding is dat dan echt te warm. Plus het is nu alleen nog uitslagen invoeren. Geen bloedafname meer.

Vanmiddag een kwartier later vertrokken. Maar nog steeds als eerste aanwezig (14.05 uur) dus volgende keer vertrek ik nog later. Kijken hoe het dan gaat. Gelukkig hebben ze me ondertussen laten zien waar de sleutel ligt dus kan het lab. Daar is het over het algemeen minder warm dan buiten. Een rustige middag gehad met weinig patiënten. Bij thuiskomst was ook net (Jenala de bruid in Spee) thuis aangekomen en verder was er nog een klein nichtje Pricilla (wat geen zusje van Maria is). Even met Geoffrey de plannen door genomen voor de dingen die ik graag wil zien. Het ziet er naar uit dat nu als in de week van de bruiloft komt. Zolang de plannen niet weer veranderen.

Za. 26-10 Eigenlijk was het mijn idee om vandaag te gaan werken, maar toen ik gisteren vroeg hoe laat moet ik er morgen zijn. Zeiden ze dat ik vandaag niet moest komen, maar moest rusten. Dus dan maar rond het huis hangen.

Prisca wilde graag mijn hart wassen. Dus haar dat vandaag laten doen. Maar enk dat ik het de volgende keer zelf doe. Dat vind ik toch makkelijker. Verder hebben we mijn kleren gewassen, inclusief mijn labjas. Dat was hard nodig.

Na een middagje slapen en lezen, het is zelfs volgens de lokals zéér warm. Wilde de meiden weer een foto shuit. Om 14.30 begon Prisca er al over maar ik wist het uit te stellen tot 16.00 uur i.v.m. licht en vooral dat het beter was voor mijn lichte huid. Anders verbrand ik binnen now time. Weer veel foto’s gemaakt. De rest van de avond wat zitten kletsen.

Zo. 27-10 Vanmorgen fototoestel en telefoon opgeladen en foto’s overgezet naar mijn telefoon. Op tijd vertrokken met Geoffrey, Maria en Pricilla naar de kerk. Waar ik deze keer vanuit de middenbeuk de mis heb gevolgd samen met Maria en Pricilla terwijl Geoffrey in de mannen bank was gaan zitten. Hij had ook bij ons kunnen gaan zitten. Er zaten ook mannen in de middenbeuk. Maar ook een hoop van de leerlingen en dat zal wel te vernederend voelen om bij hun I. De buurt te zitten. En zo blijft de hiërarchie zichzelf in stand houden. Na de mis gegeten en foto’s naar mijn computer gezet en vanuit daar naar Prisca en Jenala hun telefoon. Toen niets meer te doen dus maar wat lezen en slapen.

Behalve naar de kerk gaan heb ik niets bijzonders gedaan. Toch wordt ik hier heel moe. Dit omdat er verschillende dingen worden gezegd en dat geeft wrijving en daar houdt ik niet van.

Eerst met de moeder en Prisca een planning gemaakt dat we 30+31-10 naar Mzuzu gaan en de week na de bruiloft op safari en naar het meer. Komt vader en zegt dat die niet wil dat ik alleen met Prisca ga dus hij weet wel iemand maar dan moet het in de week voor de bruiloft. Ik heb nog gevraagd of dat i.v.m. de voorbereidingen wel mogelijk is. Zegt die geen probleem. Heb nog gevraagd of die niet met moeder en Prisca moet overleggen. Dat zou goed komen.

Nu vraag ik vanavond naar een adres voor het wisselen naar dollars. Vraagt die naar de planning en begint er over dat we de dollars wel kunnen regelen de 4de. Waarop moeder begint over dat we toch de week na de bruiloft zouden gaan. Veel heen en weer gepraat op luide toon in Chitumbuka waar ik niets van snap. Maar wat me een erg ongemakkelijk gevoel geeft. Met als uitkomst dat ik het nog niet weet. Maar dat ik morgen in ieder geval op zoek ga naar zuster Floris om te vragen wat zij me voor een safari aanraad en voor als ik naar het meer wil. Krijg koppijn van het geschreeuw tegen elkaar en de onduidelijkheid. Ik weet dat plannen typisch iets westers is. Maar zij maken het onduidelijk, want ik ben heel makkelijk, voor mijn gevoel. Alles voor 20-11 is goed.

Ma. 28-10 Vannacht slecht geslapen. Dat kan komen door dat ik gisteren overdag te lang heb geslapen of door de warmte. Maar denk ook door de spanningen die er waren toen ik naar bed ging.

Weer een drukke maandagmorgen. Met het begin al iets vreemds. De verpleging krijgt elke avond een nieuwe doos malaria testen om zelf in te zetten. Nu zaten er nog 18 testen in de doos maar er stonden ook 8 uitslagen op de deksel. Wat vreemd is als er maar 25 testen in een dichte doos zitten. Want 18+8=26 testen. Dat was dus even zoeken. Uiteindelijk bleek 1 test wel te zijn opgeschreven maar niet uitgevoerd. Alleen dan blijft vreemd dat ze er een uitslag bij hadden staan. Wat er daadwerkelijk is gebeurd zullen we wel nooit te weten komen.

De maandag middag was weer rustig wel een donor gehad. Bij het invullen van de gegevens kwam ik wat grappigs tegen. Een mooi voorbeeld dat datums niet erg Afrikaans zijn. Als er een eenheid bij een donor wordt afgenomen is die 35 dagen houdbaar.

Ik heb nog maar 1* gezien dat de zak niet direct werd gegeven. Maar is wel die zelfde dag naar een andere patiënt gegaan. Dus de dagen doen er niet heel veel toe.

Er wordt gewoon gerekend met een maand +5. Dat de ene maand 30 en de andere 31 dagen heeft kijken ze niet naar. En 26-10 is er een zak gedoneerd. En in het registratie boek staat houdbaar tot 31-11-19. Toen ik mijn collega er op wees rekende die het me voor. 26+5=31 dus het klopt toch. Het duurde even voor ik hem duidelijk kon maken dat 31-11 niet bestaat. Dat het 1-12 moet zijn. je mag het eigenlijk misschien niet grappig vinden. Maar dat doe ik wel. Verder een rustige dag en op tijd naar bed. Want morgen avond wordt spannend als we naar Mzuzu gaan.